ԱՄՆ-ի հատուկ դեսպանորդ Սթիվ ՈՒիտկոֆը թույլատրելի է համարել Աբրահամի համաձայնագրերի ընդլայնումը, նշելով, որ Հայաստանն ու Ադրբեջանը կարող են միանալ դրանց ապագայում։ «Մենք կարծում ենք, որ շատ, շատ մոտ ենք այդ երկրներում հակամարտությունների վերջնական լուծմանը։ Ես կարծում եմ, որ երկուսն էլ կարող են ցանկանալ միանալ Աբրահամի համաձայնագրերին»,- ասել է Ուիտկոֆը։ ԱՄՆ-ի հատուկ ներկայացուցչի խոսքով՝ սա շատ կարևոր նախաձեռնություն է երկրի նախագահ Դոնալդ Թրամփի համար, և նա հավատում է դրան։               
 

«Ես խոր հա­մո­զում ու­նեմ, որ և՛ կր­թու­թ­յու­նը, և՛ ա­ռող­ջա­պա­հա­կան ծա­ռա­յութ­յուն­նե­րը մեր ազ­գին պետք է մա­տուց­վեն անվ­ճար»

«Ես խոր հա­մո­զում ու­նեմ, որ և՛ կր­թու­թ­յու­նը, և՛ ա­ռող­ջա­պա­հա­կան ծա­ռա­յութ­յուն­նե­րը մեր ազ­գին պետք է մա­տուց­վեն անվ­ճար»
13.12.2019 | 00:48

«Ի­րա­տե­սի» հյու­րը կոմ­պո­զի­տոր, եր­գիչ ՎԱ­ՀԱՆ ԱՐԾ­ՐՈՒ­ՆԻՆ է: Մեր նա­խորդ հրա­պա­րա­կում­նե­րում անդ­րա­դար­ձել ենք նրա նա­խա­ձեռ­նած «Կո­մի­տա­սով ներշ­նչ­ված» ծրագ­րին, ո­րի շր­ջա­նակ­նե­րում ի­րա­կա­նաց­վել են տար­բեր մի­ջո­ցա­ռում­ներ ողջ տար­վա ըն­թաց­քում: Այս և այլ թե­մա­նե­րի շուրջ է մեր զրույ­ցը:

-Պա­րոն Արծ­րու­նի, մոտ մեկ ա­միս ա­ռաջ Կո­մի­տա­սի ան­վան կա­մե­րա­յին ե­րաժշ­տու­թյան տա­նը կա­յա­ցավ հա­մերգ, ո­րը նվիր­ված էր Կո­մի­տա­սի 150-ա­մյա­կին, ինչ­պես և կյան­քից վեր­ջերս հե­ռա­ցած ան­վա­նի քան­դա­կա­գործ Ար­տո Չաք­մաք­չյա­նի հի­շա­տա­կին, ո­րի՝ Կո­մի­տա­սին պատ­կե­րող գծան­կար­նե­րի ցու­ցադ­րու­թյամբ ու­ղեկց­վեց ե­րե­կոն: Այն, բնա­կա­նա­բար, նե­րառ­ված էր Ձեր՝ «Կո­մի­տա­սով ներշ­նչ­ված» նա­խագ­ծի ծի­րում: Են­թադր­վու՞մ է նա­խագ­ծի եզ­րա­փա­կիչ որևէ մի­ջո­ցա­ռում մինչև տա­րե­վերջ, թե՞ հենց այդ հա­մերգն էր եզ­րա­փա­կու­մը կո­մի­տա­սյան տար­վա Ձեր մի­ջո­ցա­ռում­նե­րի:
-Նախ ա­սեմ, որ Ար­տո Չաք­մաք­չյա­նին նվիր­ված ե­րե­կոն իմ մաս­նա­վոր նա­խա­ձեռ­նու­թյունն էր, ո­րի կա­յաց­մա­նը սա­տա­րե­ցին ԿԳՄՍ նա­խա­րա­րու­թյու­նը, կա­մե­րա­յին ե­րաժշ­տու­թյան ազ­գա­յին կենտ­րո­նը: Իսկ նյու­թա­պես մեզ ա­ջակ­ցեց Հայ-ռու­սա­կան (սլա­վո­նա­կան) հա­մալ­սա­րա­նի ռեկ­տոր Ար­մեն Դար­բի­նյա­նը: Շնոր­հա­կալ եմ բո­լո­րին: Ինչ վե­րա­բե­րում է «Կո­մի­տա­սով ներշ­նչ­ված» նա­խագ­ծին, ա­սեմ, որ սկզբ­նա­կան փու­լում մենք մտա­դիր էինք կազ­մա­կեր­պել հա­մեր­գա­շար, ո­րը կլց­ներ կո­մի­տա­սյան տա­րին ամ­բող­ջու­թյամբ: Այդ գա­ղա­փա­րի շուր­ջը հա­մախ­մբ­վեց 55 ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան միա­վոր՝ սկ­սած մե­նա­կա­տար­նե­րից մինչև մեծ նվա­գախմ­բեր: Սա չի­րա­կա­նա­ցավ, ո­րով­հետև նա­խա­րա­րու­թյու­նը չանդ­րա­դար­ձավ նա­խագ­ծին: Բայց նա­խա­գի­ծը կա­յա­ցավ այլ ձևա­չա­փով: Հա­յաս­տա­նյան ար­տիստ­նե­րը ձայ­նագր­վե­ցին Հան­րա­յին ռա­դիո­յի ստու­դիա­յում, և ձայ­նագ­րու­թյուն­նե­րը՝ մոտ տասն­մեկ ժամ տևո­ղու­թյամբ, ֆոն­դա­վոր­վե­ցին: Հե­տո լույս տե­սավ ե­ռաս­կա­վա­ռակ ալ­բոմ՝ «Կո­մի­տաս. 150 րո­պե/տա­րի» խո­րագ­րով: Իսկ մեր նա­խագ­ծի ա­վար­տը կլի­նի հուն­վա­րի 23-ին, Ա­րամ Խա­չատ­րյա­նի ան­վան հա­մեր­գաս­րա­հում: Նա­խա­տե­սում ենք հա­մա­տեղ հա­մերգ հան­րա­յին ռա­դիո­յի հետ, ո­րին կմաս­նակ­ցեն բո­լոր այն ե­րա­ժիշտ­նե­րը, ո­րոնք ձայ­նագր­վել են հի­շյալ ձայ­նաս­կա­վա­ռա­կի հա­մար: Լի­նե­լու է շքե­ղա­գույն հա­մերգ, ո­րով­հետև ներ­կա­յաց­նե­լու ենք և՛ բնագ­րա­յին Կո­մի­տաս, և՛ Կո­մի­տա­սը՝ իբրև ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյան շար­ժա­ռիթ:
-Այն, ինչ ձեռ­նարկ­վեց Կո­մի­տա­սի և Թու­մա­նյա­նի 150-ա­մյակ­նե­րի տո­նա­կա­տա­րու­թյան շր­ջա­նակ­նե­րում, գո­հաց­նու՞մ է Ձեզ՝ իբրև ար­վես­տա­գե­տի, իբրև հայ մար­դու:
-Ո՛չ, չի գո­հաց­նում: Այն, ինչ ար­վել է Կո­մի­տա­սի 150-ա­մյա­կի շր­ջա­նակ­նե­րում, կա­րե­լի է ըն­կա­լել որ­պես մի­ջո­ցա­ռում­նե­րի շարք ըն­դա­մե­նը: Ծրա­գիր, ո­րը կբ­նո­րո­շեր հո­բե­լյա­նա­կան տա­րին, չի­րա­կա­նա­ցավ: Ե­թե մենք եր­կու շա­բա­թը մեկ կազ­մա­կեր­պեինք հա­մերգ­ներ «Կո­մի­տա­սով ներշ­նչ­ված» նա­խագ­ծի շր­ջա­նակ­նե­րում, տա­րին իս­կա­պես կլի­ներ հա­գե­ցած:
-«Արծ­րու­նի ա­կումբ» նա­խա­գիծն եք ի­րա­կա­նաց­նում Երևա­նի պե­տա­կան բժշ­կա­կան հա­մալ­սա­րա­նում: Ի՞նչ բո­վան­դա­կու­թյուն և նպա­տակ­ներ ու­նի այն:
-Գի­տեք, որ ես բժշ­կա­կան հա­մալ­սա­րա­նի հո­գա­բար­ձու­նե­րի խոր­հր­դի նա­խա­գահն եմ: Դեռևս ան­ցյալ տա­րի հայ­տա­րա­րե­ցինք «Մշա­կույ­թը ա­պա­գա բժիշկ­նե­րին» ծրագ­րի մեկ­նար­կի մա­սին, ո­րի շր­ջա­նակ­նե­րում կազ­մա­կերպ­վել են մի շարք մի­ջո­ցա­ռում­ներ: Հա­մալ­սա­րա­նա­կան­նե­րի հա­մար ե­լույթ ու­նե­ցան Կո­մի­տա­սի ան­վան ազ­գա­յին լա­րա­յին քա­ռյա­կը, «Կա­դանս» ան­սամբ­լը: Նաև ես հան­դես ե­կա «Կո­մի­տաս. Տա­սը հայտ­նու­թյուն» շար­քով՝ Հա­յաս­տա­նի պե­տա­կան սիմ­ֆո­նիկ նվա­գախմ­բի կա­մե­րա­յին կազ­մի հետ: Ա­պա ո­րո­շե­ցինք նոր ձևա­չափ ներ­կա­յաց­նել ու­սա­նող­նե­րին՝ հան­դի­պում­ներ, բա­նա­խո­սու­թյուն­ներ բժշ­կա­կան հա­մալ­սա­րա­նի «Զին­վո­րի տան» նո­րա­բաց գրա­դա­րա­նում: Ար­դեն ե­րեք մի­ջա­ցա­ռում ենք կազ­մա­կեր­պել այս ձևա­չա­փով. ու­սա­նող­նե­րը և դա­սա­խոս­նե­րը հան­դի­պե­ցին կոն­սեր­վատո­րի­րա­յի պրո­ֆե­սոր Ա­րամ Թա­լա­լյա­նի և նրա գոր­ծըն­կեր, ջու­թա­կա­հա­րու­հի Մա­րի­նա Մա­նու­կյա­նի (ԱՄՆ), կա­նա­դա­հայ ա­կա­նա­վոր հո­գե­բույժ Ռի­տա Գու­յում­ճեա­նի, գրող Ա­նուշ Աս­լի­բե­կյան-Արծ­րու­նու հետ: Այ­սինքն՝ հա­սա­րա­կա­կան և մշա­կու­թա­յին կյան­քը բժշ­կա­կան հա­մալ­սա­րա­նում ըն­թա­նում է բնա­կա­նոն ձևա­չա­փե­րի մեջ, և սրան է ծա­ռա­յում «Արծ­րու­նի ա­կում­բի» գոր­ծու­նեու­թյու­նը: Ա­ռա­ջի­կա­յում մենք կհյու­րըն­կա­լենք Վա­հագն Հայ­րա­պե­տյա­նին՝ իր ջա­զա­յին ե­րաժշ­տախմ­բի և օ­պե­րա­յին երգ­չու­հի Վար­սե­նիկ Ա­վա­նյա­նի հետ, կի­րա­կա­նաց­նենք բա­նա­խո­սու­թյուն­նե­րի շարք՝ նվիր­ված բժշ­կա­կան հա­մալ­սա­րա­նի հիմ­նա­դիր­նե­րին:
-Ակ­նար­կե­ցիք բժշ­կա­կան հա­մալ­սա­րա­նում գոր­ծող «Զին­վո­րի տան» մա­սին: Ի՞նչ է այն ի­րե­նից ներ­կա­յաց­նում:
-Ամ­բող­ջա­կան ան­վա­նումն է՝ ԵՊԲՀ Հայ­րե­նի­քի պաշտ­պա­նի վե­րա­կանգ­նո­ղա­կան կենտ­րո­նի գրա­դա­րան:
-Հայ­րե­նի­քի պաշտ­պան­նե­րին առ­նչ­վող յու­րա­քան­չյուր ի­րո­ղու­թյուն ան­մի­ջա­կա­նո­րեն բո­լո­րիս է վե­րա­բե­րում: Դուք զին­վո­րա­կան ծա­ռա­յու­թյունն ան­ցել եք իբրև բժիշկ, թեև պատ­մել եք, որ Ձեր աշ­խա­տա­սե­նյա­կի դռա­նը փակց­րել էիք հայ­տա­րա­րու­թյուն այն մա­սին, որ բժշ­կու­թյանն առ­նչ­վող հար­ցե­րով Ձեզ չդի­մեն: Գնա­հա­տե­լով Ձեր հու­մո­րը, այ­դու­հան­դերձ, հաս­կա­նում եմ, որ Դուք գի­տեք բա­նա­կը ներ­սից՝ իր բազ­մա­թիվ ցա­վա­գին խն­դիր­նե­րով: Այ­սօր ինչ-որ բան փոխ­վե՞լ է այս ի­մաս­տով. հայ­րե­նի­քի պաշտ­պա­նի հան­դեպ վե­րա­բեր­մուն­քը, հո­գա­տա­րու­թյու­նը, պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նը, նրա կեն­սա­կեր­պը դրա­կան տե­ղա­շար­ժե­րի են­թարկ­վե՞լ են Հա­յաս­տա­նում:
-Ես կա­րող եմ գնա­հա­տել իմ ի­մա­ցա­ծի սահ­ման­նե­րում: Իսկ իմ ի­մա­ցա­ծը ոչ թե բուն բա­նա­կա­յին կյան­քին է վե­րա­բե­րում, այլ հենց ԵՊԲՀ Հայ­րե­նի­քի պաշտ­պա­նի վե­րա­կանգ­նո­ղա­կան կենտ­րո­նին: Ես այս­տեղ բա­վա­կան հա­ճախ եմ լի­նում: Իմ շփում­նե­րը զին­վոր­նե­րի հետ, զին­վո­րա­կան ծա­ռա­յու­թյան ըն­թաց­քում հաշ­ման­դամ դար­ձած ան­ձանց հետ այս տա­րած­քում են կա­յա­նում: Պետք է ա­սեմ, որ այս­տեղ ոչ միայն բժշ­կա­կան օգ­նու­թյուն է ցու­ցա­բեր­վում նրանց, այլև ի­րա­կա­նաց­վում են այլ կարևոր գոր­ծա­ռույթ­ներ: Այս­տեղ կան նաև սո­ցիա­լա­կան տա­րածք­ներ, սո­ցիա­լա­կան հա­տուկ ծա­ռա­յու­թյուն­ներ, ո­րոնք ա­դապ­տաց­նում են նրանց սո­ցիա­լա­պես, կր­թու­թյուն են տա­լիս, մաս­նա­գի­տու­թյուն են սո­վո­րեց­նում, նույ­նիսկ կա գոր­ծա­կա­լու­թյան պես մի կա­ռույց, որն աշ­խա­տան­քի է տե­ղա­վո­րում: Այ­սինքն՝ այն ծա­ռա­յու­թյու­նը, ո­րը պե­տու­թյու­նը պետք է իր վրա վերց­նի, իր հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րի չա­փով կազ­մա­կեր­պում է բժշ­կա­կան հա­մալ­սա­րա­նի այդ կենտ­րո­նը: Սա հա­սա­րա­կա­կան կազ­մա­կեր­պու­թյուն է, և նրա գրան­ցած հա­ջո­ղու­թյուն­ներն ա­վե­լի շատ դո­նոր­նե­րի բարձր գի­տակ­ցու­թյան և օ­ժան­դա­կու­թյան չա­փի ցու­ցիչն են: Այս­տեղ օգ­նու­թյան մեծ բա­ժինն ստաց­վում է մաս­նա­վոր աղ­բյուր­նե­րից:
-Բժշ­կա­կան հա­մալ­սա­րա­նի ու­սա­նող­նե­րի ակ­տի­վու­թյունն ակն­հայտ էր հե­ղա­փո­խու­թյան օ­րե­րին: Կամ ինձ հա­մար էր ակն­հայտ, ո­րով­հետև աշ­խա­տում եմ հա­մալ­սա­րա­նի հարևա­նու­թյամբ, և ա­մեն օր այդ տա­րած­քում լի­նե­լով՝ տես­նում էի, թե ինչ­պի­սի խան­դա­վա­ռու­թյամբ, նաև հնա­րամ­տու­թյամբ են նրանք դրսևո­րում ի­րենց: Այ­սօր ու­սա­նող­նե­րի հետ շփում­նե­րից ի՞նչ տպա­վո­րու­թյուն եք ու­նե­նում, նրանք բա­վա­րար­վա՞ծ են ի­րենց ի­րա­կա­նաց­րած հե­ղա­փո­խու­թյան ար­դյունք­նե­րից, սպա­սում­նե­րի մե՞ջ են, թե՞ հիաս­թափ­ված:
-Պար­բե­րա­բար ու­նե­նում եմ մաս­նա­վոր հան­դի­պում­ներ ու­սա­նող­նե­րի հետ: Բայց նաև մի քա­նի ա­միս ա­ռաջ կազ­մա­կեր­պել էի հան­դի­պում ու­սա­նո­ղու­թյան հետ՝ մեծ մասշ­տա­բով: Խն­դիր­նե­րի շր­ջա­նա­կը, ո­րի հետ առ­նչ­վե­ցի այդ հան­դիպ­ման ժա­մա­նակ, շատ չի տար­բեր­վում մնա­ցած բու­հե­րի ու­սա­նող­նե­րի շր­ջա­նում բարձ­րաց­վող խն­դիր­նե­րից: Հիմ­նա­կա­նում այդ դժ­գո­հու­թյուն­նե­րը կապ­ված են վճար­ման հա­մա­կար­գի հետ: Ոչ բո­լոր ըն­տա­նիք­ներն են կա­րո­ղա­նում այդ գու­մա­րը վճա­րել. գի­տեք, որ բժշ­կա­կա­նում դա բա­վա­կան մեծ թիվ է: Իսկ այդ վար­ձավ­ճա­րի չա­փը հա­մալ­սա­րա­նը չի հո­րի­նել, դա երկ­րի ընդ­հա­նուր պայ­ման­նե­րից թե­լադր­վող գին է: Ինքս դրա ջա­տա­գո­վը չեմ: Ինչ­պես որ բժշ­կա­կան հա­մալ­սա­րա­նի հիմ­նա­դիր մեծ պապս՝ Վա­հան Արծ­րու­նին, այն­պես էլ ես խոր հա­մո­զում ու­նեմ, որ և՛ կր­թու­թյու­նը, և՛ ա­ռող­ջա­պա­հա­կան ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րը մեր ազ­գին պետք է մա­տուց­վեն անվ­ճար:
-Անվ­ճար կր­թու­թյան և բուժս­պա­սարկ­ման հե­ռան­կա­րը ի­րա­տե­սա­կա՞ն եք հա­մա­րում մեր երկ­րում:
-Հա­րյուր տա­րի ա­ռաջ, երբ ա­ռա­ջին սերն­դի բժշ­կա­պե­տե­րը ե­կել են Հա­յաս­տան, նրանց էլ են այդ հար­ցը տվել հաս­տատ՝ ար­դյոք հնա­րա­վոր կլի­նե՞ր 1920-ա­կան­նե­րի Հա­յաս­տա­նում անվ­ճար ու­սու­ցում և բուժ­ծա­ռա­յու­թյուն մա­տու­ցել հայ ազ­գին: Կյան­քը ցույց տվեց, որ դա հնա­րա­վոր է: Այ­սինքն՝ դա ճշգ­րիտ հա­մա­կարգ­ման և սր­տա­ցավ մո­տեց­ման հետևան­քով միայն կա­րող է ի­րա­կա­նա­նալ: Երբ այ­սօր­վա ի­րո­ղու­թյուն­նե­րը հա­մե­մա­տում եմ ան­ցյալ դա­րի 20-ա­կան­նե­րի հետ, հաս­կա­նում եմ, որ իմ տես­լա­կանն ի­րա­կա­նաց­նե­լու նա­խադ­րյալ­ներն ան­հա­մե­մատ ա­վե­լի շատ են, շատ ա­վե­լի ի­րա­տե­սա­կան են այ­սօր, քան հա­րյուր տա­րի ա­ռաջ:
Զրույ­ցը վա­րեց
Կա­րի­նե ՌԱ­ՖԱ­ՅԵ­ԼՅԱ­ՆԸ

Դիտվել է՝ 5435

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ